KrzyĹź czy pal?

Kara ukrzyĹźowania w Imperium Rzymskim

Co ciekawe, śJ starannie unikają tego tematu. Jeżeli zdarzy się już o niego zahaczyć, to twierdzą, że Rzymianie przybijali skazańców do crux simple (czyli do pala), mimo iż wszystkie publikacje historyczne mówią o krzyżowaniu, a nie palowaniu.

Teksty greckojęzyczne używają terminu "stauros" zawsze w kontekście wykonywania kary. Kiedy jednak chodziło o karę nabicia na pal (nie przybicia do pala), wówczas zamiast "stauros" używane było słowo "skolops".

Wszystkie poniżej wymienione cytaty pochodzą z łaciny. W każdym przypadku używane było słowo "crux". Na określenie pala, także służącego do kary Rzymianie mieli osobne określenie: "palus", "stipes", "adminiculum" (kiedy jest używany jako podpora), "vallus" (kiedy jest używany jako przeszkoda, zwłaszcza do obwarowania "castra", obozów wojskowych). Jeżeli jest używany jako narzędzie tortury, autorzy klasyczni mówia: "ad palmn alligare"; "figere in palum" i nie używają terminu "crux", stosowanego właśnie do oznaczenia tradycyjnego "krzyża".

  1. Seneka Poglądy Seneki na temat śmierci są dobrze znane, pozostawił on bowiem bogatą spuściznę literacką. Mimo iż nie zajmuje się szczegółowo techniką zadawania śmierci, to z jego tekstów można wiele się dowiedzieć.

  2. Inni rzymscy literaci

  3. StaroĹźytni historycy o krzyĹźowaniu

  4. Rzymscy prawnicy o karach najwyĹźszych

  5. Flawiusz o groĹşbie Bassusa

  6. "[Bassus] kazał mianowicie postawić krzyż [gr. stauros], jak gdyby już zaraz miał na nim rozpiąć Eleazara. Na ten widok jeszcze większy ból ścisnął serca patrzących z twierdzy [...] jęli oni teraz wołać, że nie są w stanie patrzeć na męki" (Flawiusz, Wojna Żydowska, VII:4:4:202).

    Obrońcy twierdzy byli wciąż oblegani przez Rzymian, którzy stale podprowadzali wały pod mury, budowali machiny oblężnicze i wieże. Jeżeli Bassus postawił w ziemi pal, to co takiego wystraszyło obrońców? Widoków pali po stronie oblegających ich Rzymian mieli pod dostatkiem, a nagle ten jeden tak bardzo ich przeraził. Musiał stać zresztą w pewnej odległości, by nie narażać Rzymian na niebezpieczeństwo. Czym takim się wyróżniał, że Żydzi z daleka poznali, że ten pal ma służyć do powieszenia na nim człowieka, a nie do budowy nowej machiny czy wału?

ŚJ nie potrafią wskazać żadnego poważnego współczesnego historyka, który dowodziłby, że Rzymianie przybijali ludzi do prostych pali. Nie ma takich publikacji w żadnym poważnym czasopiśmie historycznym. Rzymianie rzeczywiście znali i czasami stosowali pal, ale nigdy do niego nie przybijali (przynajmniej nie ma na to żadnych dowodów) tylko nawlekali na niego.

Spis
Poprzedni Następny

BROOKLYN