CHRZEŚCIJAŃSKI OŚRODEK APOLOGETYCZNY

/ Destrukcyjne sekty / Świadkowie Jehowy / Artykuł

W Obronie Wiary

23. ŁOTR W RAJU

 

      23.1. Znamy wypowiedź Chrystusa skierowaną do ukrzyżowanego, a zarazem skruszonego łotra: "Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju" Łk 23:43. Słowa te były nagrodą za okazaną wiarę wyrażoną w zawołaniu: "Jezu wspomnij na mnie gdy przyjdziesz do swego królestwa" Łk 23:42. Jezusowy zwrot nie był jedynym kierowanym do, i o umierających. Mówił On też: "Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz duszy zabić nie mogą" (Mt 10:28 por. Ap 14:13). "Chrześcijańskie Pisma Greckie..." ŚJ przekręcają sens obietnicy Chrystusa przenosząc ją daleko w przyszłość. Wg nich łotr po śmierci nie miał w żaden sposób egzystować, aż do momentu ustanowienia raju na ziemi. ŚJ proponują odczytać Łk 23:43 następująco: "Zaprawdę mówię ci dzisiaj: Będziesz ze mną w Raju". Przesunięcie interpunkcji motywują tym, że Chrystus niebo ponoć osiągnął dopiero po wniebowstąpieniu tzn. po 40 dniach, a "swe królestwo" w 1914r. Mówią więc, że wspomniany raj nie mógł być niebem, a tym bardziej osiągalnym wtedy. [ŚJ właściwie uczą, że Jezus dopiero po 50 dniach trafił do nieba: "w ciągu tych dziesięciu dni Jezus wznosił się do swego niebiańskiego Ojca - odległego od ziemi nie wiemy ile miliardów lat świetlnych" ("Co Pismo Święte mówi o 'życiu pozagrobowym'?" s.66 par.115] Rozpatrując prawidłowość wykładni ŚJ musimy odpowiedzieć sobie na dwa pytania. Kiedy Jezus osiągnął "swe królestwo"? Co oznacza u Niego słowo raj i kiedy w nim znalazł się łotr? Wiemy, że ciało Jezusa miało przebywać przez trzy dni w grobie. Ale co z Jego duchem? J 13:1 uczy, że śmierć Pana była "godziną przejścia z tego świata do Ojca". Potwierdza to Łk 23:46 w słowach: "Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego". Zaś 1P 3:19 dodaje, że "W nim poszedł ogłosić zbawienie nawet duchom zamkniętym w więzieniu", ale też ogarniał On żyjących, "Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich" Mt 18:20. Po trzech dniach nastąpiło zmartwychwstanie Chrystusa. Uzupełnia to wszystko Hbr 12:22n. pouczając nas o egzystencji (po zmartwychwstaniu Jezusa) wraz z  Panem pewnych osób: "Wy natomiast przystąpiliście (...) do duchów sprawiedliwych, które już doszły do celu." por. Ap 6:9n., 14:13, Flp 1:21-24, 1Tes 5:10. Widać więc, że Chrystus "swe królestwo", które przygotował "od założenia świata" (Mt 25:34) osiągnął dużo wcześniej, a nie dopiero po 40 dniach, czy w 1914r. (Kol 1:13, Mt 28:18). Łotr (jego dusza) zaś był jednym z tych, którzy doszli do celu w chwili śmierci. Podobnie Szczepan w momencie konania widział Jezusa, któremu oddał swego ducha (Dz 7:56, 59). Gdyby Chrystus nie egzystował w żaden sposób przez trzy dni, to by nie mógł powiedzieć: "Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo (...) On zaś mówił o świątyni swego ciała. Gdy więc zmartwychwstał przypomnieli sobie..." J 2:19-22 por. J 10:18. Mógłby najwyżej mówić, że Ojciec może go wskrzesić, a nie że On sam też będzie brał udział we wskrzeszaniu ciała. Co począć wobec tego z wypowiedzią Jezusa: "Jeszcze bowiem nie wstąpiłem do Ojca" (J 20:17), skierowaną do Marii Magdaleny. Chrystus w tej krótkiej mowie dostosowuje się do ziemskiego sposobu myślenia tej niewiasty. Gdyby wyznał jej inaczej, nie mogłaby ona pojąć, że widziany przez nią Pan przebywa zarazem w  chwale Ojca. Dla niej obszar Boga stanowiło dalekie niebo. Tymczasem św.Paweł, już po zesłaniu Ducha Św. wyjaśnia, że   "w  rzeczywistości jest On niedaleko od każdego z nas. Bo w Nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy..." Dz 17:27n. Zaś wspomniane 40 dni to okres, po  którym Chrystus przestał ukazywać się Apostołom (Dz 1:3) i wstąpił w zrozumiały dla nich sposób do nieba (Dz 1:11). Zapytajmy ŚJ, gdzie stale przebywał Syn Boży przez 40 dni i nocy jeśli nie w chwale Bożej? Wypowiedź Jezusa: "Nie  dotykaj mnie, bo jeszcze nie wstąpiłem do Ojca..." (J 20:17, NP, ks.Dąbr., "Chrześcijańskie Pisma Greckie...") po uzgodnieniu z Łk 24:39 ("Dotknijcie się Mnie...") i Mt 28:9 ("objęły Go za nogi") nabiera też innego znaczenia (patrz przypis J 20:17 BP i rozdz. "Zmartwychwstanie Chrystusa" pkt 7.1.16). Hbr 9:3, 7 mówi też o tym, że arcykapłani w czasie składania ofiary wchodzili do miejsca "Świętego Świętych". Dot. to wobec tego też ducha Chrystusowego (Hbr 9:12), przechodzącego do Ojca (Hbr 9:12, J 13:1) w momencie, gdy jako Arcykapłan składał ofiarę z siebie. Przechodząc do drugiego problemu wiemy, że słowo "raj" występuje w NT jeszcze dwa razy. Raz stosuje je św.Paweł i  identyfikuje z niebem. Mówi on, że "został porwany aż do trzeciego nieba (...) został porwany do raju" 2Kor 12:2nn. Po raz drugi raj utożsamia z niebem Jan (wypowiedź Chrystusa). Pisze on: "Zwycięzcy dam spożywać owoc z drzewa życia, które jest w raju Boga" Ap 2:7. Ci zwycięzcy przebywają na pewno w niebie bo Ap 3:21 uzupełnia, że "Zwycięzcy dam zasiąść ze Mną na moim tronie". Gdzie jest Chrystusowy tron nikt chyba nie ma wątpliwości. Powyższe chyba wyjaśnia czym jest raj i kiedy znalazła się w nim dusza łotra. Ale to nie wszystko. Przyjrzyjmy się dogłębniej Łk 23:43 ("Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju"). Jezus często używał określenia typu: "zaprawdę mówię" (np. Mt 5:18, 6:2, 16, 23:36, 24:34, 47, 25:12, 26:21), "powiadam wam" (ok.140 razy, patrz "Konkordancja do Biblii Tysiąclecia"), ale nigdy nie uzupełniał tego słowem "dzisiaj" tzn. "zaprawdę mówię dzisiaj". Terminu "dziś" używał też kilka razy ale zawsze z odniesieniem do działania swego już teraz np. "Począł więc mówić do nich: Dziś spełniły się te słowa Pisma..." (Łk 4:21), "Na to Jezus rzekł do niego: Dziś zbawienie stało się udziałem tego domu..." (Łk 19:9) por. Mk 14:30, Łk 2:10n. Dziwne, że w tych fragm. ŚJ nie zmienili interpunkcji, lecz zachowali taką, jaką ma Biblia Katolicka. Zwróćmy uwagę na słowa Chrystusa "ze Mną będziesz". Z wykładni ŚJ wynika, że Jezus nie powiedział prawdy łotrowi, bo sam będzie w niebie, a on na ziemi w raju. Nie będą więc razem, choć co innego mu obiecywano. My przypomnijmy inne słowa Pana, które wypowiedział dla ogółu: "A Ja, gdy zostanę nad ziemię wywyższony, przyciągnę wszystkich do siebie" J 12:32. Podobnie jak Chrystus, wypowiada się w NT Duch Św.: "Dlatego postępujcie jak mówi Duch Święty: Dziś jeśli głos Jego usłyszycie..." Hbr 3:7. W kategoriach Bożych istnieje też inna "czasowość", bo trwa w nich jeszcze ciągle 'dziś', "lecz zachęcajcie się wzajemnie każdego dnia, póki trwa to, co 'dziś' się zwie..." Hbr 3:13. ŚJ niektóre teksty o raju np. Ap 2:7, 2Kor 12:2nn., odnoszą do oznaczenia nieba ("Wspaniały finał..." s.37; Strażnica Rok CVI [1985] Nr 3 s.27-8). Potwierdza to "Prowadzenie rozmów..." (s.273), które podaje: "(...)  wersety dotyczące raju mówią o: (...)  rzeczywistościach niebiańskich przywodzących na myśl warunki w Edenie". Przy  dwóch ich interpretacjach słowa raj zapytajmy: skąd wiedzą, który raj obiecał łotrowi Jezus mając być z nim (Łk 23:43)? ŚJ nie przedstawiają ani jednego tekstu chrześcijan z pierwszych wieków, który by potwierdzał interpretację Łk 23:43 taką jaką prezentują oni. Naszą wykładnię przedstawiał np. Orygenes (ur.185), którego ŚJ cyt: "Dzisiaj będziesz ze mną w raju Bożym" (Strażnica Nr 20, 1991 s.29; por. Orygenes "Homilie o Księdze Rodzaju" 15:5). Tertulian (ur.155) zaś pisał: "o raju wspominamy, miejscu boskiej rozkoszy, które jak gdyby murem (...) odłączone od wiadomości zwykłego świata, przeznaczone jest na przyjęcie świętych dusz" ("Apologetyk" 47,13). Patrz też rozdz. "Dusza nieśmiertelna" pkt 22.19. ŚJ nie mówią prawdy w sprawie interpunkcji w Łk 23:43, pisząc że w IVw. roztrząsano kwestię przecinka w nim (Strażnica   Nr 20, 1991 s.29). Dlaczego? Bo "Prowadzenie rozmów..." (s.277) uczy dla odmiany, że "znaków interpunkcyjnych, czyli przystankowych, nie używano aż do IXw. po Chrystusie" (por. "Na tamtym świecie" s.43, gdzie uczyli o XVIw.). Wykładnię Łk 23:43 jaką mają ŚJ znamy szeroko dopiero od XIXw., kiedy to pojawili się adwentyści, którzy ją rozpropagowali. Nasza zaś znana była już w Iw. Umierający rabin Jochanan ben-Zakkai ( 80) wyznał: "Przede mną również są dwie drogi: jedna do ogrodu Eden, druga do Gehenny, a ja nie wiem, po której mnie poprowadzą..." (Ber. 28b) por. Łk 16:22n. (patrz też Aneks pkt 12). W IIw. zaś, przesłuchiwany przed ścięciem męczennik chrześcijański Nartzalus ( 180) rzekł: "Dziś jako męczennicy będziemy w niebie!" ("Akta męczenników scylitańskich" w.15). Ale to nie wszystko, bo i Biblia przed narodzeniem Chrystusa ukazuje wiarę Izraelitów w nagrodę lub karę dla duszy w momencie śmierci: "A dla Pana łatwą jest rzeczą w dzień śmierci oddać człowiekowi według jego postępowania. (...), a przy końcu życia wychodzą na jaw sprawy człowieka. (...), gdyż dopiero w ostatniej chwili poznaje się męża." Syr 11:26nn. por. Ps 146:3-5. Te wypowiedzi Boże podobne są do sytuacji i słów Chrystusa z Łk 23:43. To, że ŚJ nie uznają natchnienia cytowanej Księgi, nie osłabia podanych przez nią faktów. Ukazuje ona przynajmniej jakie były wierzenia Izraelitów tuż przed objawieniem się Chrystusa i jak mogli zrozumieć wypowiedź Jezusa słuchający Go.

 

             Aneks

      1) Uczą, że łotr nie odrodził się z wody i z Ducha, więc nie mógł pójść do nieba (Przebudźcie się! Rok LXII [1981] Nr 1 s.15). Nie wiem czemu ŚJ polemizują z Chrystusem, który powiedział łotrowi: "ze Mną będziesz" tzn. w niebie. Nie zauważają też, że łotr odrodził się z Ducha, bo uznał w Jezusie swego Pana i Zbawiciela (Łk 23:42), a nikt "nie może powiedzieć bez pomocy Ducha Świętego: Panem jest Jezus" 1Kor 12:3. Jeśli chodzi o to, że nie został on ochrzczony, to nie było to w momencie nawrócenia jego winą, lecz tych którzy nie dopuścili do tego, bo go ukrzyżowali. Przyjął więc on tzw. chrzest krwi (por. Mk 10:39, Łk 12:50). Chrystus o takich jak łotr powiedział: "Bądź wierny aż do śmierci, a dam ci wieniec życia" Ap 2:10.

      2) Nie jest prawdą, że nasze rozumienie Łk 23:43 dyskredytuje to, że przed słowem "dziś" nie ma pożądanego spójnika "że" (gr. hoti) jak w podobnych miejscach NT tzn. "że dziś będziesz" (Przebudźcie się! Rok LXII [1981] Nr 1 s.16). Spójnik ten nie występuje w innych wersetach (np. Hbr 3:7, 15, 4:7, Jk 4:13), a nikt z tego powodu, łącznie ze ŚJ, nie zmienia interpunkcji w tych fragm. Raczej ŚJ powinni wytłumaczyć czemu proponowany przez nich spójnik "że" nie występuje po słowie "dziś" jak to ma miejsce np. w Pwt 30:18 i Dz 20:26 (NP, ks.Kow; por. tekst grecki). Dziwią też wymagania które stawiają ŚJ, bo na s.15 (j/w.) piszą: "Biorąc pod uwagę gramatykę tego tekstu greckiego, można tu umieścić przecinek (lub dwukropek) zarówno przed słowem 'dziś', jak i po nim".

      3) Gdyby przyjąć, że słowo "raj" w Łk 23:43 oznacza raj ziemski, to by okazało się, że Chrystus nie może być w niebie, bo mówił przede wszystkim o sobie, że będzie w raju: "ze Mną będziesz w raju". Z innych wypowiedzi NT wiemy, że Jezus ma być w niebie (J 3:13), więc raj to niebo. Raj proponowany przez ŚJ jest o wiele gorszy od raju opisanego w ST, bowiem Adam i Ewa mogli spotkać w nim Boga, a przynajmniej usłyszeć Jego głos (Rdz 3:8-11), a dziś ŚJ nie dają szansy zobaczenia czy usłyszenia w nim Chrystusa. Raj bez Boga przestaje być rajem.

      4) Ang. Biblia ŚJ z przypisami podaje, że kodeks syryjski-kuretoniański (IV-Vw.) sprzyja ich odczytaniu Łk 23:43. Por. "To znaczy życie..." rozdz.XXVII par.8-przypis. Jest to jedyny kodeks spośród 300 innych syryjskich i setek greckich, który ma umiejscowiony spójnik "że" tak jak chcą ŚJ tzn. po słowie "dziś". Tekst syryjski nie jest oryginałem, lecz dość dowolnym tłumaczeniem ("Wstęp Ogólny do Pisma Świętego" Ks.J.Homerski rozdz. "Przekłady syryjskie"). ŚJ nie udowodnią, że tłumacz tego tekstu nie wierzył w to, że "dziś" łotr miał być z Jezusem, choć oddał tekst po myśli ŚJ. Tekst jego nie wyklucza naszego rozumienia Łk 23:43. Mógł on pisać: "Mówię ci dziś, że będziesz ze Mną w raju", a jednocześnie wierzyć, że też "dziś" będzie łotr z Jezusem w raju, bo tekst ten tego nie neguje. Katolik, nawet mając przed sobą ten przekład syryjski, znając naukę Jezusa, będzie wiedział, że Chrystus zgodnie z innymi tekstami (np. Flp 1:21nn, Mt 10:28) miał być tego dnia po śmierci z łotrem (J 13:1). ŚJ zaś nie mogą zaakceptować obu wersji tekstu. Patrz też rozdz. "Raj na ziemi" pkt 24.2. i 24.4.

      5) Celowe przestawienie kolejności greckich słów w tłumaczeniu ich na j. polski ułatwiło ŚJ zmianę interpretacji Łk 23:43. W tekście greckim jest kolejność "ze Mną będziesz", a ŚJ tekst oddali przez "będziesz ze mną". Choć tłumacze dopuszczają takie przestawienie (np. NP) to jednak dosłowny przekład tego fragm. jaki ma BT mniej nadawał się do zmiany interpunkcji. ŚJ więc przesunęli kolejność słów, aby maksymalnie dostosować ten fragm. do swej interpretacji. ŚJ zdali sobie też sprawę z tego, że gdyby pozostawiono kolejność słów bez zmian to potrzebny by był im spójnik "że" przed słowem "ze Mną" tzn. "że ze Mną będziesz". Niestety spójnika tego brak, więc zmieniono kolejność słów.

      6) Prośba łotra skierowana do Jezusa o pamięć o nim w przyszłości ("Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa" Łk 23:42) znajduje wypełnienie zaraz po śmierci (J 13:1), a nie dopiero kiedyś [nie można wykluczyć też tego, że łotr mógł podobnie jak Apostołowie oczekiwać królestwa w bliskim mu czasie (Dz 1:6)], podobnie jak w przypadku Łazarza, który zaraz zmartwychwstał, choć Marta oczekiwała tego kiedyś ("Wiem, że zmartwychwstanie w czasie zmartwychwstania w dniu ostatecznym" J 11:24). Jezus jej odrzekł: "Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie" (J 11:25), a jemu "Łazarzu wyjdź na zewnątrz" J 11:43. Por. Mt 8:13, Mk 7:29n., J 4:52n. Omówienie teologiczne Łk 23:43 patrz "Eschatologia biblijna Nowego Testamentu" o.A.Jankowski OSB s.192-5.

      7) Ile przekładów Biblii, ma podobnie jak ŚJ oddany tekst Łk 23:43? ŚJ powołują się na 6 takich przekładów (Przebudźcie się! Rok LXII [1981] Nr 1 s.14-6). Są to: 3 angielskie (J.B.Rotherhama, G.M.Lamsy i W.Curretona), 2 niemieckie (Michaelisa i Reinchardta) i 1 polski (arianina Budnego z 1574r. - najstarszy na który ŚJ się powołują, powstały setki lat po wprowadzeniu interpunkcji i ponad 1500 lat po Chrystusie). Wymieniony Lamsa przyznał, że "Przecinek można postawić przed lub po dzisiaj" (Strażnica Rok CV [1984] Nr 24 s.4). Przypomnijmy, że Biblia lub jej części ukazały się do dziś w 2000 językach ("Wiedza, która prowadzi..." s.19), a w wielu z nich istnieje dziesiątki lub setki (np. ang.) przekładów i edycji.

      8) "Chrześcijańskie Pisma Greckie..." ŚJ zawierają 74 wypowiedzi Jezusa typu: "zaprawdę wam mówię" itp. W 73 przypadkach przecinek lub dwukropek umieszczony jest w nich zaraz po słowach "wam mówię" (np. Mt 5:18) lub "mówię ci" (np. Mt 5:26), a tylko w jednym przypadku (Łk 23:43) po słowie następnym tzn. "mówię ci dzisiaj". Czy nie jest to dziwne? Oto spis tych wersetów: Mt 5:18, 26, 6:2, 5, 16, 8:10, 10:15, 23, 42, 11:11, 13:17, 16:28, 17:20, 18:3, 13, 18, 19, 19:23, 28, 21:21, 31, 23:36, 24:2, 34, 47, 25:40, 45, 26:13, 21, 34, Mk 3:28, 8:12, 9:1, 41, 10:15, 29, 11:23, 12:43, 13:30, 14:9, 18, 25, 30, Łk 4:24, 12:37, 18:17, 29, 21:32, 23:43, J 1:51, 3:3, 5, 11, 5:19, 24, 25, 6:26, 32, 47, 53, 8:34, 51, 58, 10:1, 7, 12:24, 13:16, 20, 21, 38, 14:12, 16:20, 23, 21:18.

      9) Gdyby przyjąć, jak chcą ŚJ, że Chrystus osiągnął swe królestwo, o którym mówił łotr (Łk 23:42), dopiero w 1914r., to by wynikało, że Jezus nie spełnił do dziś prośby łotra: "Jezu wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa" Łk 23:42. ŚJ bowiem nie uznają duszy nieśmiertelnej. Zaś wg naszej nauki Jezus w momencie "przejścia z tego świata do Ojca" (J 13:1), osiągął swe królestwo (Kol 1:13) i wspomniał na łotra, zabrawszy jego duszę do raju. Umiejscowienie duszy łotra w raju w momencie śmierci potwierdza też to, że odpowiednikiem słowa 'raj' jest termin 'królestwo': "wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa (...) ze Mną będziesz w raju" Łk 23:42n. Ono zaś jest już "przygotowane (...) od założenia świata" (Mt 25:34), a więc już 'dziś' jest gotowe na przyjęcie dusz zmarłych (Ap 6:9), a nie gdy powstanie raj ŚJ.

      10) Ponieważ w pierwszych wiekach chrześcijaństwa nie było znaków interpunkcyjnych więc niektórzy inaczej (jak dziś ŚJ) próbowali podważyć Łk 23:43. Orygenes (ur.185) o nich pisał: "Ta (...) wypowiedź do tego stopnia zaniepokoiła pewnych ludzi, iż ośmielili się przypuszczać, że zdanie: 'Dziś będziesz ze mną w raju' zostało umieszczone w Ewangelii przez jakichś oszustów" ("Komentarz do Ewangelii św.Jana" XXXII:32,395). Chęć usunięcia go wskazuje jak był on rozumiany przez Kościół i jak niewygodny dla przeciwników nieśmiertelności duszy.

      11) Dodatkowymi świadectwami z pierwszych wieków chrześcijaństwa i judaizmu czasów Chrystusa, potwierdzającymi wiarę w to, że przyszły raj to nie ziemia, są anonimowe pisma pozabiblijne (apokryfy): "Józef i Asenet" (Iw. przed Chr./Iw. po Chr.) 16; "Testament Abrahama" (100r.) 10:2-recenzja krótsza i 20:14-recenzja dłuższa.

      12) Strażnica Nr 4, 1960 s.3 potwierdza, że szkoły rabinów z czasów Chrystusa nauczały, że dusza człowieka może osiągnąć raj zaraz po śmierci i jest on miejscem pośrednim (przed zmartwychwstaniem) równoznacznym z "łonem Abrahama" (Łk 16:23). Natomiast "Prowadzenie rozmów..." (s.275) stara się zaprzeczyć temu, że tak uczono w Izraelu. Widać jak podobny był pogląd rabinów do nauki Jezusa (por. Mt 23:3).


[ Powrót do spisu treści ]

Tytuł "W Obronie Wiary", podtytuł: "23. Łotr w raju"
URL: http://www.watchtower.org.pl/w_obronie_wiary-23.php
Autor: Włodzimierz Bednarski
Wprowadzono: 2001-02-13 (id:120). Ostatnie zmiany: 2002-03-04

Chrześcijański Ośrodek Apologetyczny
Copyright © 1999-2024 Jarosław Zabiełło (http://apologetyka.co)